Resumo
Desde os primeiros períodos, sabe-se que califas, sultões e outros governantes tiveram um efeito sobre seitas islâmicas. Especialmente a partir do período omíada, os governantes apoiaram certas seitas e pensamentos para legitimar sua governança e se distanciaram de outros seguindo políticas de opressão. A razão mais importante para isso foi que os movimentos sectários tiveram um efeito significativo na base da comunidade e poderiam representar uma ameaça aos governantes quando necessário. Cientes disso, os governantes sempre buscaram uma base social religiosa para si mesmos. Desenvolver políticas que regulassem suas relações com seitas e fornecessem referências religiosas para sua governança era a maneira mais eficaz de alcançá-la. As tendências sectárias dos sultões seljúcidas e outros governantes estão entre os principais fatores que afetam o relacionamento entre o maturidismo e o ash'arismo, as duas seitas mais importantes do período seljúcida. Durante o período seljúcida, que realizou uma política sectária centrada nos sunitas, a devoção dos sultões à religião islâmica e seu amor e respeito pelo conhecimento e pelos estudiosos formaram as bases da política religiosa e sectária. Neste estudo, as tendências sectárias dos grandes sultões seljúcidas, que desempenharam um papel importante no processo de islamização dos turcos, e seus efeitos na relação entre o maturidismo e o ash'arismo serão examinados. Além disso, em termos de integridade do tópico, a política sectária dos sultões seljúcidas também será abordada. Especialmente, a política sectária seguida pelos sultões seljúcidas, considerando as características socioculturais da sociedade desde a época de Tugrul Bey em diante, será enfatizada. Em nosso estudo, técnicas de coleta, análise e interpretação de dados foram geralmente usadas. Na etapa de coleta de dados, estudos clássicos e contemporâneos relacionados ao assunto foram usados tanto quanto possível. Portanto, os efeitos das tendências sectárias dos sultões durante o período seljúcida sobre a relação entre o maturidismo e o ash'arismo foram tentados para serem apresentados de uma maneira multifacetada.
Referências
Ahmed, M. (1977). Selçuk-Nâme. (çev. Erdoğan Merçil). İstanbul: Tercüman Yayınları.
Ak, A. (2009). Selçuklular Döneminde Matüridilik. Ankara: Yayınevi Yayınları.
Aybakan, B. (2010). Şîrâzî, Ebû İshak. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (Cilt 39, 184-185). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Aydın, M. (1998). Türk Toplumunda Dinî Hoşgörünün Temelleri. Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 8(8), 7-17.
Azimî, E. A. (1988). Azimî Tarihi. (çev. Ali Sevim). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Cilacı, O. (2000). Selçukluların İslam’a Davet Politikası ve Gayr-i Müslimlerle İlişkileri. Diyanet İlmi Dergi, 36(4), 19-30.
Cüveynî, A. M. (1999). Tarih-i Cihangüşâ. (çev. Mürsel Öztürk). Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Ed-Dîb, A. M. (1993). Cüveynî. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi. (Cilt 8, 141-144). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
el-Bündârî, K. (1943). Zübdetü’n-Nuṣra ve nuḫbetü’l-uṣra. (trc. Kıvameddin Burslan). İstanbul: Maarif Matbaası.
el-Hüseynî, S. (1999). Ahbâru’d-Devleti’s-Selçukiyye. (çev. Necati Lügal). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
el-Maḳdisî, E. A. (1906). Aḥsenu’t-Teḳâsîm fî Maʿrifeti’l-Eḳâlîm. ed. M. J. De Goeje, Leiden: Brill.
er-Râvendî, M. (1960). Râhat-üs-Sudür ve Âyet-üs-Sürûr. (çev. Ahmed Ateş). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
Es-Sübkî, T. (1964). Tabakatü’ş-Şâfi’îyyeti’l-kübrâ. nşr. Mahmûd Muhammed Tanahî-Abdülfettâh Muhammed el-Hulv. Kahire.
İbn Asâkîr, E. K. (1979). Tebyînu Kezibi’l-Müfteri. neş. M. Zahid el-Kevseri. Beyrut.
İbn Kâdî Şühbe, T. (1979). Ṭabaḳâtü’ş-Şâfiʿiyye, nşr. Hâfız Abdülalîm Han. Haydarâbâd-Dekken.
İbn Kesir, E. F. (1994). el-Bidâye ve’n-Nihaye. (çev. Mehmet Keskin). İstanbul: Çağrı Yayınları.
İbnü’l-Cevzî, E. F. (2014). El-Muntazam fî-Tarihi’l-Ümem’de Selçuklular. (çev. Ali Sevim). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
İbnü’l-Esîr, İ.(1987). el-Kâmil fi’t-târih. (çev. Abdülkerim Özaydın). İstanbul: Bahar Yayınları.
İsmail Hakkı, İ. (1981).Yeni ilmi Kelam. neş. Sabri Hizmetli. Ankara: Umran.
Kafesoğlu, İ. (1964). Nizâmülmülk. İslam Ansiklopedisi. (Cilt 9, 329-333). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
Kallek, C. (2003). Maverdî. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi. (Cilt 28, 180-186). Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları.
Kara, S. (2018). Büyük Selçuklular ve Mezhep Kavgaları. İstanbul: Endülüs Yayınları.
Karadaş, C. (2003). Selçuklular’ın Din Politikası. İslâm, Sanat Tarih Edebiyât ve Mûsikîsi Dergisi 1(2), 95-108.
Kitapcı, Z. (1994). Asrın Olayı. Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey’in Halife El-Kâim’in Kızı Seyyide İle Evlenmesi ve Bazı Tarihî Gerçekler. Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, (1), 13-42.
Köymen, M. A . (1993). Selçuklular Devri Türk Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Koca, Ferhat. (2001). Selçukluların İslam Hukuk Mezheplerine Bakışları. I. Uluslararası Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Kongresi. (2), 29-52.
Kocabıyık, H. İ. (2020). Arap Dilinde Okuma Kavramı. Kilitbahir Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. (17), 110-142.
Kocabıyık, H. İ. (2023). Arap Dilinde Siyak (Bağlam): Dil Dışı Bağlam Örneği. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi (32), 1181-1196.
Madelung, W. 2003. Mâturîdîliğin Yayılışı ve Türkler. İmam Mâturîdî ve Mâturîdîlik. çev. Muzeffer Tan, nşr. Sönmez Kutlu. Ankara: Otto Yayınları.
Merçil, E. (1991). Müslüman-Türk Devletleri Tarihi. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Nizâmülmülk, K. (1941). Siyâsetnâme. Ankara: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Nûmânî, M. Ş. (2008). Gazzâlî, (çev. Yusuf Karaca). İstanbul: Kayıhan Yayınları.
İbnü’l-Cevzî, S. (1999). Mir’atü’z-Zaman Fî Tarihi’l-Ayan. (çev. Ali Sevim). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Ocak, A. Y. (1999). Selçukluların Dinî Siyaseti ve İslam Âlemi 1040-1092. İstanbul: Tarih ve Edebiyat Vakfı Yayınları.
Özaydın, A. (2018). Nizâmülmülk’ün Büyük Selçuklu İmparatorluğu’na Hizmetleri. Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi, (8), 1-32.
Özköse, K. (2000). Klâsiklerimiz III er-Risâle İmam Abdülkerim el-Kuşeyrî. Tasavvuf: İlmî ve Akademik Araştırma Dergisi, 2(4), 199-214.
Piyadeoğlu, C. (2011). Büyük Selçuklular Coğrafyasında Yaşayan Hıristiyan-Yahudi Tebaa ve Devlet Ricaliyle Olan Münasebetleri. İstanbul: Etkin Kitaplar.
Sevim, A., Merçil, E. (1995). Selçuklu Devletleri Tarihi Siyaset Teşkilât ve Kültür. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Sümer, F. (1980). Oğuzlar. İstanbul: Ana Yayınları.
Tellioğlu, İ. (2015).Türk-Ermeni İlişkileri ve 1915 Olayları. Trabzon: Türk Ocakları Yayınları.
Turan, O. (1969).Türk Cihan Hâkimiyeti Mefkûresi Tarihi. İstanbul: Turan Neşriyat İstanbul Matbaası.
Turan, O. (1998). Türkiye Selçukluları Hakkında Resmi Vesikalar Metin Tercüme ve Araştırmalar. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Urfalı M. (1987). Vekayinâme ve Papaz Grigor’un Zeyli, (çev. Hrant D. Andreasyan). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Yaltkaya, M. Ş. (1925). Selçukîler Devrinde Mezahib. Türkiyat Mecmuası. (1), 101-118.
Yaltkaya, M. Ş. (1925). Sencer ve Gazali. Dârülfünun İlâhiyat Fakültesi Mecmuası, 1(1), 42-44.
Yavuz, A. Ö. (2017). Büyük Selçuklu Devleti’nin Kuruluş Devrinde Mezhep Politikaları. Bilimname Düşünce Platformu, (34), 511-532.
Yüksel, E. (1980). Eşariler İle Maturidiler Arasındaki Görüş Farkları. Atatürk Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Dergisi, (4), 91-103.
Este trabalho está licenciado sob uma licença Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Synesis (ISSN 1984-6754)